Historia linek Bowden

Wynalazek cięgna Bowdena powszechnie przypisuje się Sir Frank Bowdenowi, założycielowi i właścicielowi Raleigh Bicycle Company, który około 1902 roku zasłynął tym, że rozpoczął zastępowanie sztywnych drążków stosowanych do hamulców elastyczną nawijaną linką.

Mechanizm Bowdena został wynaleziony przez Irlandczyka Ernesta Monningtona Bowdena (1860 do 3 kwietnia, 1904 z 35 Bedford Place, London, W.C. Pierwszy patent został przyznany w roku 1896. (English Patent 25,325 and U.S. Pat. No. 609,570).[3] Zasadniczym jego elementem była elastyczna rurka (wykonana z twardego nawijanego drutu przymocowanego na obu końcach) zawierająca odcinek cienkiej linki drutowej, która przesuwała się wewnątrz rurki, przenosząc bezpośrednio ruch ciągnący, popychający, i obrotowy linki drutowej pomiędzy jednym i drugim końcem bez potrzeby stosowania rolek lub złączy giętkich. Linka była przeznaczona szczególnie do stosowania w układach hamulców rowerowych, chociaż możliwe było jej użycie do innych zastosowań. Wprowadzeniu hamulca Bowdena w 1896 roku. towarzyszyła fala entuzjazmu w czasopismach z branży rowerowej. Składał się on ze strzemiączka, pociąganego linką od dźwigni zamontowanej na kierownicy, z gumowymi wkładkami dociskanymi do tylnej obręczy. W tamtym czasie rowery miały koło stałe, przy czym dodatkowe hamowanie było realizowane przez hamulec 'nurnikowy', naciskający na przednie koło. Hamulec Bowdena zapewniał jeszcze większą siłę hamowania i był na tyle nowatorski, że wywoływał zainteresowanie rowerzystów, którzy gardzili układem nurnikowym, który był ciężki i potencjalnie mógł uszkodzić (kosztowną) pneumatyczną oponę. Problemem Bowdena było fiasko utworzenia przez niego efektywnych sieci dystrybucji i to, że hamulec był często montowany nieprawidłowo lub niewłaściwie, co skutkowało dużą ilością reklamacji nagłaśnianych w prasie. Najbardziej efektywnym zastosowaniem hamulca było zastosowanie w rowerach wyposażonych w obręcze stalowe Westwood, które posiadały płaskie powierzchnie nośne do okładzin hamulcowych.

Możliwości cięgna Bowdena i właściwego hamulca nie zostały w pełni wykorzystane zanim mechanizm wolnego koła stał się standardową właściwością rowerów w latach 1899-1901 i znajdował coraz więcej zastosowań, na przykład w mechanizmach zmiany biegów. W sposób znaczący, w roku 1903 Hendee opracował do swoich motocykli 'Indian' manetkę gazu przy zastosowaniu podobnego cięgna. Dzięki swojej lekkości i giętkości nadawała się do dalszego zastosowania w motoryzacji na przykład jako linka napędowa sprzęgła lub szybkościomierza.

Mówi się, że "w dniu 12-go stycznia 1900 roku E.M. Bowden udzielił licencji firmie Raleigh Cycle Company z Nottingham", której dyrektorami byli Frank Bowden i Edward Harlow. Po podpisaniu stali się członkami 'E. M. Bowden's Patent Syndicate Limited'. Konsorcjum obejmowało, między innymi, R. H. Lea & Graham I. Francis of Lea & Francis Ltd, oraz William Riley z Riley Cycle Company. Firma Raleigh oferowała wkrótce hamulce Bowdena jako akcesoria, i w krótkim czasie zastosowała linkę w mechanizmach zmiany biegów Sturmey Archer, montowanych na kierownicy (co było ich głównym obszarem zainteresowania). Niewątpliwie obecnie właśnie z tego powodu E. Bowden i F. Bowden są często myleni.

W archiwach National Motor Museum znajduje się nieopublikowany maszynopis, napisany przez syna jednego z pracowników Bowdena, w którym próbuje on rościć prawo do wynalazku cięgna przez swojego ojca, sugerując nawet, że nigdy nie było stosowane w rowerach przed rokiem 1902. Mimo, że można to łatwo obalić przez odniesienie do czasopisma 'Cycling' i innych czasopism z branży rowerowej w Zjednoczonym Królestwie w latach 1896-7, maszynopis służy jako przypomnienie jednej z prób napisania od nowa historii roweru poprzez roszczenia do pierwszeństwa, British National Archives[4]. W tej narracji, hamulec z giętką linką do rowerów niezależnie 'wynalazł' George Frederick Larkin, wykwalifikowany inżynier z branży samochodowej i motocyklowej, który opatentował swoją konstrukcję w roku 1902. Następnie został zatrudniony przez E.M. Bowdena i pracował dla niego do roku 1917 jako Dyrektor Naczelny Zakładu.

George Larkin jest znany ze swojego wynalazku hamulca z giętką linką do rowerów, która została opatentowana w 1902 roku. Oryginalny patent podobnego wynalazku znany jako 'mechanizm Bowdena' został udzielony Ernestowi Monnington Bowdenowi w roku 1896. W roku następnym, dla wprowadzenia urządzenia na rynek, utworzono E.M. Bowden's Patents Syndicate Ltd., ale na początku projekt zakończył się fiaskiem, ponieważ wszystko co firma mogła zaoferować był nietrwały mechanizm zdolny do przenoszenia stosunkowo olbrzymiej siły. Opracowanie mechanizmu Bowdena nie ma związku z hamulcem rowerowym, gdyż nie ma zapisu odnośnie cięgna, dotyczącego przemysłu rowerowego do roku 1902, w którym wynalazek Georga Larkina został opatentowany.[4]

Podczas pracy Larkina w Bassett Motor Syndicate jego obowiązki obejmowały montaż samochodów i motocykli, głównym problemem był montaż układów hamulcowych, które w tamtym czasie zawierały stalowe drążki, nie dające się łatwo dostosować do kształtu nadwozia. Zaprojektował on hamulec z giętka linką i zgłosił się do S.J. Withers, Patent Agent, w celu opatentowania konstrukcji. Withers zauważył podobieństwo pomysłu Larkina do mechanizmu Bowdena i wprowadził go do Bowden Syndicate, gdzie zgodzono się na produkowanie i wprowadzenie na rynek wynalazku z zastrzeżeniem, że powinien być opatentowany zarówno pod nazwiskiem wynalazcy, jaki i nazwą firmy. W ciągu kilku miesięcy Larkin, będący wtedy w wieku 23 lat, został zatrudniony w E.M. Bowden's Patents Syndicate jako Dyrektor Wydziału Samochodów, a 1 maja 1904 roku został mianowany Dyrektorem Naczelnym Zakładu.

W początkowym okresie, od latach 1890-tych i w pierwszych latach dwudziestego wieku, cięgno Bowdena charakteryzuje się odkrytą zewnętrzną rurką skręconą z drutów o przekroju okrągłym. Każdy odcinek jest zwykle zaopatrzony w mosiężny pierścień z opisem 'BOWDEN PATENT', (opis ten jest również wybity na oryginalnych podzespołach hamulca). Bardziej nowoczesna rurka zewnętrzna jest skręcona z drutu o przekroju kwadratowym. Od około 1902 roku linka była zwykle pokrywana wodoodporną wiązką tkaninową, we wczesnych latach powojennych ustąpił on miejsca plastikowi.